Lof voor de Europese steden met hun hoge dichtheid

The Economist beweert ten onrechte dat Amerikaanse steden met hun dominante autogebruik, een betere bereikbaarheid hebben, dan Europese steden met hun hogere bebouwingsdichtheid.

“In praise of America’s car addiction – How vehicle-dependence makes the country fairer and more efficient” kopte The Economist op 9 november 2023. Het tegendeel is waar. Dit blijkt zelfs uit de twee geciteerde onderzoeken, evenals uit andere studies.

The Economist concludeerde dat Amerikaanse binnensteden beter bereikbaar zijn dan Europese. Het baseerde zijn conclusie echter op een verouderde versie van een onderzoek, waarin geen rekening werd gehouden met de grote verschillen in stedelijke dichtheid. Deze fout werd in juli 2023 gecorrigeerd door de onderzoekers, die gegevens toevoegden over de stedelijke dichtheid, die in Europa gemiddeld drie keer zo hoog is als in de VS.

Dit keerde hun conclusie om: hoewel Amerikaanse steden meer en bredere wegen hebben, leidt dit niet tot een betere bereikbaarheid, vanwege hun lage stedelijke dichtheid. Uitdijende steden creëren langere reisafstanden. Bovendien resulteert Amerika’s autoverslaving in meer dan het dubbele aantal autokilometers per persoon, inclusief de bijbehorende vervuiling, en in meer dan het dubbele aantal jaarlijkse verkeersdoden per miljoen inwoners, beide vergeleken met de Europese Unie.

Uit de vergelijking tussen Amerikaanse en Europese steden volgen twee belangrijke beleidslessen. De eerste is dat stedelijke dichtheid cruciaal is voor een goede bereikbaarheid. Bereikbaarheid ontstaat zowel door de nabijheid van werkplekken, winkels en andere bestemmingen als door de reissnelheid. Hoewel de snelheid van de auto laag is in grote steden, is de bereikbaarheid er beter, omdat de reisafstand gemiddeld maar de helft is van die op het platteland. Bovendien bieden steden betere mogelijkheden voor fietsen en openbaar vervoer, beide cruciaal voor dichtbevolkte steden.

Omdat steden meer kansen op werk bieden binnen een acceptabele reistijd voor werknemers met een laag inkomen dan buitenwijken, zijn steden ook eerlijker. Lof dus voor de dichtbevolkte steden in Europa, in plaats van het suburbia van Amerika. Het verhogen van de stedelijke dichtheid is de goedkoopste manier om de bereikbaarheid te verbeteren en dit zou een beleidsprioriteit moeten zijn.

De tweede les is dat het aanleggen van wegen in rijke verstedelijkte landen niet effectief is. Tien procent meer grote stedelijke wegen verhoogt de snelheid van auto’s met minder dan één procent. Dit blijkt uit gegevens van 1200 grote steden in de wereld, zoals gepresenteerd in het andere onderzoeksartikel waarnaar in The Economist wordt verwezen. Het kleine effect van wegcapaciteit op de snelheid van auto’s wordt veroorzaakt door geïnduceerd verkeer. Nieuwe wegen trekken nieuw verkeer aan. Dit tweede artikel bevestigt expliciet de ‘fundamentele filewet’ uit eerder onderzoek: één procent extra snelwegcapaciteit genereert één procent extra verkeer op deze wegen. We moeten ophouden ons illusies te maken over de vermeende voordelen van de aanleg van snelwegen in rijke landen.

januari 2024